به طور حتم تا کنون نام نرم افزارهایی مانند ۳D Studio Max، Maya، Solid Works و … را شنیده اید. این نرم افزارها با ۳d Mesh خود به کاربران این امکان را می دهند تا مدل های سه بعدی خود را تغییر داده یا بسازند. کاربران میتوانند بر حسب نیازهای خود این Meshها را با اعمالی مانند add، subtract ، stretch و … تغییر داده تا به مدل نهایی برسند. در این نرم افزارها کاربر میتواند به طور همزمان مدل را از چندین زاویه بررسی کند یا دور مدل navigate کرده و یا برای بهتر دیدن قسمت های مدل روی آن zoom کند. اما اینها امکاناتی است که الزاما در تمامی نرم افزارهای سه بعدی امروزه –که تعداد و تنوع آنها هم کم نیست- دیده می شود. سوالی که برای هر تازه کار در دنیای سه بعدی پیش می آید این است که “کدام یک از این نرم افزارها بهترین انتخاب برای اوست؟”. از آنجا که یادگیری هر یک از این نرم افزارها نیاز به آموزش صحیح و زمان زیادی دارد، پس بهتر است تا با در نظر گرفتن نیازهای شخصی و امکانات موجود بهترین گزینه را انتخاب کرده تا در وقت و هزینه ها صرفه جویی شود. در این مقاله سعی داریم تا با نگاهی اجمالی به این نرم افزار ها و مقایسه ی کلی آنها با معایب و مزیت های هر یک آشنا شده تا انتخاب بهتر و دقیق تری داشته باشیم:
انواع نرم افزارهای ۳ بعدی:
با وجود اینکه هر روز دسته بندی نرم افزارهای سه بعدی در زیر مجموعه های مجزا مشکل و مشکل تر می شود ولی به طور کلی این نرم افزارها به ۳ دسته ی کلی تقسیم بندی می شوند:
۱- Full 3D Suits (پک های ۳ بعدی سازی کامل)
۲- Digital Sculpting applications (نرم افزارهای مجسمه سازی دیجیتال)
۳- Game development engines (موتورهای توسعه بازی)
همچنین در این اثنی نرم افزارهایی تخصصی بسیار گوناگونی هستند که برای کاربردهای خاص طراحی شده اند که کنترل و امکانات بسیار ضریف تری نسبت به نرم افزارهای جامع در اختیار کاربران قرار میدهند.
۱- Full 3D suites
این دسته نرم افزارها پک های ۳ بعدی سازی کاملی هستند که ابزارهایی برای تمامی نیازها در طی فرآیند ۳ بعدی سازی در اختیار کاربران قرار میدهند. ابزاری مانند مدل سازی سه بعدی، texturing، نور پردازی، انیمیشن و حتی جلوه های ویژه.
بزرگترین مزیت نرم افزارهای full 3D این است که کاربر نیاز چندانی به سوییچ کردن بین نرم افزارهای متفاوت را نداشته و میتواند تمامی نیازهای خود را در یک نرم افزار و به صورت یک مجموعه ی منسجم در اختیار داشته باشد.
اما با وجودی که این نرم افزارها بسیاری از امکانات را برای کاربر فراهم می آورند در بعضی درخواست های خاص به ندرت میتوانند بهترین نتیجه را ارائه دهند.
با تمام این شرایط این دسته نرم افزارها بهترین گزینه برای ۳d artist ها می باشند، زیرا با وجود یادگیری طاقت فرسای آنها کاربر میتواند با تمامی امکاناتی که یک نرم افزار ۳بعدی می تواند ارائه دهد آشنا شده و کلیه عملیاتی که در طی یک فرآیند گرافیک کامپیوتری (computer graphics pipeline) صورت می پذیرد را به طور کامل درک کند.
۲- Digital Sculpting Applications
نرم افزارهای مجسمه سازی دیجیتال به اندازه ی کافی با دسته ی قبل تفاوت دارند تا بتوان آنها را به طور جداگانه بررسی کرد. مدل سازی در نرم افزارهایی مانند Maya یا ۳D Max با اکسترود کردن، حرکت دادن لبه ها یا پلی گان ها صورت میپذیرد در حالی که در این دسته نرم افزارها کاربر با یک گل دیجیتالی (digital clay) سر و کار دارد.
Pixologic ZBrush و Autodesk Mudbox دو قول بزرگ دنیای نرم افزارهای مجسمه سازی دیجیتال هستند. شرکت Revolutionized با نرم افزار Zbrush خود انقلابی در صنعت ۳ بعدی سازی ایجاد کرد که به عقیده ی بسیاری از کاربران این نرم افزار بهترین نمونه در بین نرم افزارهای Digital Sculpting Applications می باشد. از طرفی Mudbox با محیط کاربری بسیار عالی خود و هماهنگی با دیگر نرم افزارهای autodesk نیز طرفداران خود را داراست.
۳- موتورهای بازی:
تقریبا هر استودیوی طراحی بازی موتور توسعه ی خاص خود را داراست، اما خوشبختانه تعدادی از این گونه نرم افزارها هستند تا در اختیار کاربران قرار بگیرند. موتورهای بازی برای ایجاد یک محیط تعاملی (interactive) باید با نرم افزارهایی همچون ۳D Max ارتباط برقرار کنند.
Unreal development Kit و Unity می توانند بهترین گزینه ها برای یک طراح مستقل باشند، اما شرکت CryTek نیز این قول را به کاربران خود داده است که به زودی ورژن جدید موتور گرافیکی خود را که CryEngine 3 نام دارد به بازار عرضه کند.
تمام نرم افزارهایی که از آنها نام برده شد یک ورژن رایگان یا به اصطلاح educational در اختیار کاربران قرار میدهند که کاربران میتوانند طی مدت زمان تعیین شده ای از امکانات این نرم افزارها استفاده کنند تا دید کاملی نسبت به محیط نرم افزار بعد از استفاده از آن داشته باشند (Trial version). البته شما از این بابت نگران نباشید چون به دلیل نداشتن قانون کپی رایت در کشور ما شما میتوانید نسخه ی کرک شده ی نرم افزاری مانند ۳d Max (که ارزش واقعی آن چیزی در حدود ۳۴۹۰ دلار میباشد) را با مبلغی برابر با قیمت یک بسته چیپس خریداری کرده و به طور کامل از تمامی امکانات آن بدون محدودیت زمانی و expire شدن استفاده کنید.
از این گفته نتیجه میگیریم که با شرایط موجود برای انتخاب یک نرم افزار سه بعدی مناسب فقط باید به راحتی کار با محیط نرم افزار، متناسب با سلیقه و سبک کاری شخصی خود توجه کنید. بنابراین به یاد داشته باشید که هیچگاه خود را درگیر یادگیری نرم افزاری که از کار با آن لذت نمیبرید نکنید، چون همیشه انتخاب های بهتری هستند تا با نیاز های شما همخوانی داشته باشند.
با آرزوی موفقیت
نویسنده و مترجم: سعید مسعودنیا