چند کلمه حرف حساب
حدود دو هفته ذهنم درگیر بود و با مطالعه نقوش اصیل ایرانی و کندوکاو در نمادها و اشکال سنتی در هنر فرش ایران، پیش طرح و قالب کلی یک نقشه فرش جدید را در قالب خطوط و سطوح ترسیم می نمودم. هنرمندان طراح می دانند نقشه فرش نیاز به قالب اولیه دارد که باید بسیار دقیق و هنرمندانه طراحی شود. بعد از اتمام طرح کلی نقشه و مشخص نمودن شمای کلی آن، طراحی مدادی آن را آغاز نمودم. طراحی نقشه فرش عالمی دارد! بازی با فرم ها و ابداع نقوش و طرح های جدید که اگر هنرمندانه و بدون نقص اجرا شود کاریست بس دشوار و هم لذت بخش . دشوار برای اینکه تمرین و ممارست زیاد میخواهد تا بتوان تقوش سنتی فرش را اجرا نمود و لذتبخش بخاطر اینکه تنها عشق و علاقه به این هنر اصیل ایرانی است که راه دشوار را سهل و سختی آن را آسان میکند.
از تمرین های زیاد شبانه روزی و ایده پردازیهای هنرمندانه که بابت آن سالها زحمت کشیده شده بگذریم. نقشه را طراحی مدادی نمودم و برای نقطه چینی، آن را به کامپیوتر منتقل کردم تا ادامه آن را با نرم افزار انجام دهم. بعد از یک ماه کار و تلاش چند نفره، نقطه و سایه و رنگ نقشه تمام شد و یک رنگ کرم آن آماده ارائه به تولیدکننده شد. نقشه هزار شانه را بصوت غیراختصاصی به بازار ارائه نمودم تا از سود ایده و طراحی آن که محصول دفتر طراحی اینجانب هست بهره ببرم. بعد از مدتی خبر رسید که نقشه ارائه شده کپی شده است. نقشه ای که با عشق و علاقه و تلاش شبانه روزی آماده شده است. تازه بعد از اینهمه تلاش فقط یک رنگ آماده شده و برای انجام بقیه رنگها و سایزها نیاز به نیروی کار و وقت و هزینه میباشد. حال، شخصی با دریافت یک تخته فرش از مشتری و یا خرید آن جهت کپی ، خود را مالک هنری و معنوی طرح میداند و آن را براحتی بفروش می رساند.
بسیار ناراحت کنننده و دردآور است. به راستی این چه نوع تجارتیست که تیشه به ریشه تاجر میزند....
دوستان، بیایید موضوع کپی نقشه فرش را از جنبه های مختلف بررسی نمایمم. کپی نقشه نه تنها اقتصاد فروش نقشه فرش را بطور کلی به خطر خواهد انداخت، بلکه خود کپی کار و تولید کننده ای که طرح کپی خریداری کرده دچار رنج و گرفتاری زیادی خواهند شد. با کپی نقشه خلاقیت کنار رفته و بجای آن روزمرگی را بدنبال خواهد داشت. با کپی نقشه شخص مجبور به ارائه نقشه به هر قیمتی شده و عملا آلت دست تولیدکننده می شود . کپی نقشه نارضایتی طراح آن نقشه را بدنبال خواهد داشت. کپی نقشه نارضایتی تولیدکننده ای که نقشه کپی خریده را نیز بدنبال خواهد داشت ، بدلیل عدم کیفیت نقشه ارائه شده به تولید کننده و عدم اجرای صحیح رنگ و نقطه ی آن نقشه.
کپی نقشه فرش خلاقیت و نوآوری را از شخص کپی کار سلب خواهد کرد و همیشه وابسته به نقشه ی غیر خواهد شد. در اشتباه و زشت بودن این کار چه دلیلی بالاتر از نارضایتی صاحب اثر و اشکال داشتن سود حاصله از فروش آن.
قبح این کار بقدری کمرنگ شده که شاید خیلی ها شک دارند که کپی نقشه کار ناشایستی است!! اما چون وابستگی مالی به آن پیدا شده و هم استقبال بعضی تولیدکنندگان ناآگاه را بدنبال دارد، همچنان پابرجاست.
دوستان بیایید هنر را ارج نهیم و به شخصیت خود احترام گذاشته و از این عمل ناپسند دوری کنیم .
بیایید به خدا توکل کرده و روزی را فقط از او بخواهیم و با صاحب سبک بودن و خلق آثار هنری تعیین کنننده قیمت نقشه ی خود باشیم. بیایید به یکدیگر اعتماد کنیم و اخلاق و شخصیت را که گرانبهاترین دُر در عالم هستی است را به پول نفروشیم.
حمید زارعی، طراح فرش